Organizacija
Institut za sociološka istraživanja je naučnoistraživačka jedinica u okviru Filozofskog fakulteta, Univerziteta u Beogradu, povezana sa Odeljenjem za sociologiju. Istraživački kolektiv Instituta čine nastavnici i asistenti s Odeljenja za sociologiju, kao i istraživači (doktorandi i naučni saradnici) angažovani preko projekata Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja.
Istorijat
Institut za sociološka istraživanja (ISI) osnovan je 1972. godine, a prvi upravnik bila je prof. dr Zagorka Golubović. Najveći deo istraživačke delatnosti Instituta ostvaruje se kroz makroprojekte pod pokroviteljstvom državnih tela nadležnih za nauku. Od prvog, pod nazivom „Društveni sukobi u Jugoslaviji“, u ISI je tokom pola veka postojanja realizovano devetnaest takvih projekata, koji su uključivali potprojekte i veliki broj istraživačkih tema. Posebnost ISI je redovno sprovođenje velikih kvantitativnih studija na reprezentativnim uzorcima stanovništva Srbije, što obezbeđuje kontinuirano praćenje fundamentalnih svojstava srpskog društva i njihovih promena, počev od perioda zrelog socijalizma, preko socijalizma u krizi, do blokirane i deblokirane postsocijalističke transformacije. Naglasak je pri tom na procesima društvenog raslojavanja (društvena struktura, nejednakosti), ali se značajna pažnja posvećuje i promenama u posebnim društvenim oblastima, kao što su: porodica (deca, mladi, roditeljstvo, partnerstvo); grad i selo; ekonomska sfera (tržište rada, nezaposlenost, preduzetništvo, strategije domaćinstava); vrednosne orijentacije; društvene devijacije; obrazovanje; religija itd.
Osim toga, u ISI se realizuju i druge vrste istraživanja. Istraživači ISI se angažuju u primenjenim projektima, koji su manjeg obima i namenjeni su pružanju iskustvene osnove za koncipiranje mera praktične politike. Učestvovali su, između ostalog, u izradi niza nacionalnih strategija (za smanjenje siromaštva, održivog razvoja, za mlade, za stambenu politiku). Veoma zahtevno i kompleksno Evropsko društveno istraživanje (ESS) u Srbiji je prvi put sprovedeno 2017-19. godine pod koordinacijom ISI.
Misija
Uža strateška opredeljenja Instituta čine proučavanje raznovrsnih problema društvene stvarnosti (projekti); razvijanje primenjenih istraživanja; obnavljanje, uspostavljanje i širenje saradnje sa domaćim i međunarodnim naučnim institucijama, NVO i fondacijama na formulisanju i izvođenju zajedničkih projekata; formiranje i prezentacija baza podataka iz završenih projekata; obrazovna delatnost: obuka za istraživački rad na bazičnim i primenjenim istraživanjima; organizacija seminara, konferencija, diskusija; izdavačka delatnost: publikovanje istraživačkih nalaza.
Kako je povezivanje nastave i nauke jedna od važnih uloga ISI, većina studenata sociologije upravo tu obavlja stručnu praksu i stiče istraživačko iskustvo.
Izdavačka delatnost
U okviru izdavačke delatnosti, ISI je objavio više od 100 studija – autorskih i koautorskih monografija i zbornika radova. Takođe, suizdavač je časopisa Sociologija, jednog od najcenjenijih iz oblasti društvenih nauka na ovim prostorima.
Saradnja
Institut za sociološka istraživanja ima bogate i raznovrsne oblike međunarodne saradnje. Među partnerima Instituta na različitim projektima se pojavljuju istraživači iz drugih zemalja, a već duže vreme postoji bilateralna saradnja na projektima sa Institutom društvenih istraživanja u Zagrebu (IDIZ) i Odeljenjem za sociologiju Fakulteta društvenih nauka u Ljubljani. Institut je u više navrata bio korisnik projektnih sredstava obezbeđenih od strane Univerziteta u Friburgu (Švajcarska) i Švajcarske agencije za razvoj i saradnju pod okriljem projekta PERFORM. Osim toga, istraživači angažovani u Institutu su u proteklim godinama organizovali i učestvovali u više letnjih škola i studijskih poseta studenata i ugostili istraživače iz inostranstva (između ostalog, Nemačke, Portugalije, Holandije, Hrvatske, Slovenije, Jermenije i dr.).