Međunarodna naučna konferencija Savremene migracije i društveni razvoj: interdisciplinarna perspektiva održana je 21. i 22. oktobra 2016. godine na Filozofskom fakultetu u Beogradu, u organizaciji Instituta za sociološka istraživanja, Srpskog sociološkog društva, Instituta društvenih nauka iz Beograda i Zavoda za proučavanje kulturnog razvitka. Konferencija je organizovana u sedam sesija.
Sesija Demografski i društveni uzroci i posledice savremenih migracija ukazala je na značaj savremenih migracija kao determinante društvenog i demografskog preobražaja, kako u globalnom svetu, tako i na prostoru bivše Jugoslavije, odnosno Srbije, i njenih užih regionalnih delova. Poseban akcenat stavljen je na probleme integracije migranata i instrumentalizacije migracione krize u političkim diskursima i društvenim pokretima u EU. Sastavni deo ove sesije bilo je i predstavljanje zbornika Društvo i prostor (SSD).
U okviru sesije Migracije u bezbednosnom i geopolitičkom ključu razmatrana su pitanja migracione industrije, nacionalne/evropske bezbednosti, sigurnosne politike. U kontekstu geopolitike problematizovana su i pitanja bilateralnih odnosa između Hrvatske i Srbije, kao i pitanje uticaja trgovine oružjem u Siriji na migracionu krizu.
U okviru sesije Državne politike prema migracijama kritički su razmatrane nacionalne strategije prema migracijama, kao i institucionalna infrastruktura države. Ovome je dodato zapažanje da različiti ekonomski, politički i pravni činioci određuju imigracione politike zemalja članica EU. Istaknuto je da se posledice mogu ublažiti prepoznavanjem društvenih potencijala migracionih tokova, npr. uspostavljanjem socijalnih mreža kojima bi se država matica povezala sa dijasporom ili razvijanjem etničkog preduzetništva.
U okviru sesije Javni diskursi o migracijama bilo je reči o uticaju informaciono-komunikacionih tehnologija na migracije, o ideološkim razlikama u percepciji društvenih posledica imigracije, o načinima na koje je prekarnost povezana sa migracijama, kao i o angažovanom i umetničkom odnosu prema istim. Sesija je posvećena i analizi medijskog diskursa, konkretno dnevne štampe, načinima vizuelne konstrukcije migranata u medijima i sukobu na srpsko-mađarskoj granici tokom izbegličke krize.
U okviru sesije Identiteti, identitetski i razvojni aspekti migranata i dijaspore razmatrano je definisanje (intelektualne) dijaspore i njene uloge u razvoju matice; nacionalni, religijski i rodni identitet migranata; mogućnost inkluzije migranata različitog identiteta u srpsko društvo; kretanje i položaj Roma na Balkanu; posledice naseljavanja migranata iz zemlja i okruženja.
U okviru sesije Socio-psihološke dimenzije migracije i migranata razmatrao se položaj izbeglica u Srbiji, u pogledu njihovog obrazovanja, ali i psiholoških potreba. Razgovaralo se o njihovim traumatskim iskustvima, opasnostima kojima su izloženi i sekundarnoj traumatizaciji ljudi koji sa njima rade.
Sesija Migracije i teritorijalizacija razmatrala je odnos migracija i migratornih kretanja i društvenih efekata koji ovi demografski procesi donose u odnosu na teritorijalne aspekte.
Raznolikost izloženih radova je prikazala mnogobrojne socio-ekonomske, demografske, kulturne i političke efekte i izazove migratornih kretanja, od državnog, preko regionalnog sve do lokalnog nivoa. Naglašeni su izazovi depopulacije određenih regiona, s kojima se paralelno odvija proces (urbane) koncentracije i iseljavanja u inostranstvo. Naglašene su i specifične lokalne prilike koji usko određuju smer i porive migriranja. Opšti zaključak konferencije je da se savremenim migracijama treba pristupiti interdisciplinarno, kao demografskim i društvenim pojavama u konkretnim sociološkim, politikološkim, geografskim, istorijskim, filozofskim, antropološkim, pravnim i drugim društveno-naučnim okvirima.
Naučni skup je organizovan u okviru projekta „Izazovi nove društvene integracije u Srbiji: koncepti i akteri“, koji finansira Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije.